Lohtlau: Myanmar ralkap nih DVB, Mizzima le 7Day telh in media 5 license a chuh hna

Dr. Ngun Cung Lian, Pu Ngun San Aung le Pu Khuah Thio nih an ṭanpi mi uknak firtu ralkap nih ‘mipi kan thahnawn thluahmahmi hna hi mipi nih hmu kho hna hlah seh, kan chiatnak hi hmu kho hna hlah seh’ tiin media 5 license a chuh hna.

  1. Democratic Voice of Burma (DVB),
  2. Mizzima,
  3. 7Day News,
  4. Myanmar Now le
  5. Khit Thit Media cu ralkap nih media license a chuh hna i ‘nan zung khar uh’ tiin nawl a pek hna.

License a chuhmi hna kong cu ralkap tlaihmi MRTV in a thanh. “Mah media company 5 cu media technology hmannak nawl an ngei ti lo. Khuazei hmanh ah Live thlah, video tar le thawngpang ṭialnak nawl an ngei ti lo,” tiah MRTV in a thanh.

Kawlram ah MRTV a zoh tawnmi nulepa ulenau hna, atu cu ralkap nih a tlaih cang caah MRTV ahcun thil dik zeihmanh nan hmu kho ti lai lo. Ralkap ṭhatnak kong lawngte lih hrokhrawl in an thlah cang. Thawngpang dik theih nan duh ahcun cozah ta a si lomi (independent) media pawl ah zoh uh.

Acunglei media 5 hna hi ralkap nih sandahpiahtu mipi a tukvelh hna ning le a thahnawn hna ning, sandahpiahtu minung 50 leng a thahmi le minung 1,800 leng a tlaihmi hna kong vawleipi theih in a thanhtu an si caah ralkap nih a phih hna hi si.

Nikhatnni zaanlei ah, ralkap nih Myanmar Now zung a luhhnawh i an computer, server le thilri vialte a chuh dih hna.

Myanmar Now biachimtu nih, “ralkap nih uknak chuh an timh timi thawngpang a len lio ah ralrin in January 28 ah kan zung cu kan chuahtak cang,” tiah a chim..

DVB thawngla Kaung Myat Hlaing cu kan hnu zarh ahkhan Myeik khua ah ralkap nih an tlaih. Tlaih an timh lio cu a innleng in video a thlak hna i “ka bawm uh” tiin innpa pawl a auh hna lio zong hmuh khawh asi.

US media tumtlang AP caah thawngla a ṭuanmi Thein Zaw zong an tlaih ve. A tlawmbik thawngla 6 an tlaih cang hna.

DVB lutlai Aye Chan Naing nih, “Media license a kan thahpiak mi hi kan lau leem lo. Kan i ruahcia mi si ko. Nain media rian cu kan ngol hlei lai lo. License loin kan pehzulh ṭhiam ko lai,” ati.

Zahan zaan kha Yangon khua Sanchaung san lam 4 ah minung 200 hrawng cu ralkap le palek nih inn ṭin kho loin an kham hna, tiah UN nih a thanh.

Minung tampi cu an inn ciakhor bakah an luhhnawh hna i an tlaih hna. Sanchaung ah inn ciakhor luhhnawh in minung 50 leng an tlaih cang hna.

UN lutlai Pu Antonio Guterres nih, “Myanmar ram pumpi ah sizung tampi zong ralkap nih umhmun khuarnak caah an hman,” ati.

Zahan ah sandahpiahtu minung 3 an kah thah hna. Pa pahnih (2) cu Kachin khualipi Myitkyina ah an kah thah hna. Nu 1 telh in minung 3 zong an baan ah an kah hliam hna.

Pathumnak cu Irrawaddy ramṭhen Pyapon ah an kah thah.

UK um Myanmar Tanzung lutlai Kyaw Zwar Minn nih, “sandahpiahtu mipi kan dirkamh hna,” tiah lungfak taktak in a thanh.

Ralkap nih, “cozah rianṭuan pawl CDM a tuahmi paoh cu nan tuah ni bakin phuah dih nan si lai,” tiah a thanh.

Lian
Lianhttps://thechinexpress.com
Lian cu Seihnam Journal ah Editor-in-chief a rak ṭuan. UNHCR zung i RSC department ah kum 4 chung holhlet le calet a ṭuan pah in Faiceu Journal ah 'editor' in a rak bawm pah hna. 2016 ah The Chin Express a dirh i ni fatin Chin thawngpang le vawlei cung thawngpang phunkip a ṭial, atanglei ah rel khawh an si.

Thawngpang Thar

Aa lomi thawngpang

Lairam dawtu Lalbiakchhungi, Kimkima le Van Hlei Sung nih Chin ralzaam caah concert an tuah lai

Kan ram uknak ṭhat lo ruangah kan miphun nih harnak fak taktak kan tuar cuahmah. Ramchung le Mizoram...

Thawngṭha: Tangka tlawm deuh in Australia kal khawh asi cang

Malaysia le India um Chinmi tampi Australia an phak khawhnak hnga mi tampi hmuh dingin share cio usih. Malaysia...

Pu Vahnie le US Cozah tonnak: Myanmar Democracy Ngahter Ding, Ralzaam Ramthumnak ah Lak Ding

US Kawlrammi Zohkhenhnak Bu (Burmese American Community Institute - BACI) hruaitu Pu Elaisa Vahnie nih Washington D.C. ah...

India nih Pakistan ah missile ka kah sual, ati

India cozah nih, "Pakistan ram ah missile ka kah sual," tiah thawng a thanh. "Missile kahnak seh kan remh...