Israel le Palestine ral in minung 70 leng an thi, ralpi a tho lai ti phan a um

Israel nih Gaza um Hamas ralkap lutlai pawl a thah hna pinah inn 3 aa phirmi inn sangpi zong ciam dihlak in a kah caah kap hnih minung 70 leng an thi cang. Liamcia kum tlawmpal chung kap hnih kar buainak vialte lakah tutan hi minung tambik an thih asi.

Nizaan ah Gaza um 3 phir inn sangpi cu Israel nih vanlawng in a kah hrawh pinah Gaza uktu Hamas hriamtlai phu lutlai pawl zong a kah thah hna. Gaza cu Israel bomb khu nih a zelh dih.

Inn sangpi 3 aa phirmi cu Israel nih a kah hlan ah ‘mipi zaam dih uh’ tiin thawng a thanh hmasa hna. Inn sangpi 3 pinah, mipi umnak inn pawl le media le zung/office tampi umnak inn sangpi 1 zong a kah hrawh dih.

Gaza um Hamas hriamtlai le muslim hriamtlai dang pawl nih Israel missile khamnak Iron Dome nih kham khawh lo tiangin missile tam taktak in Israel khua nganbik Tel Aviv le pawngkam khua an kah i innlo tampi an hrawh i minung 6 an thah ve hna.

Gaza Ngandamnak Vuanci Zung nih, “Israel nih Gaza a kahnak in minung 65 leng an thi cang, ngakchia 16 an i tel,” tiah a thanh. A tlawmbik minung 365 paoh hliam an tong.

Hamas missile nih Israel mipi 6 a thahmi hna cu Israel ralkap 1, khuami nu 3 le ngakchia 2 an si. Sderot khua ah Hamas misssile nih a thahmi ngakchia pakhat cu kum 6 te lawng asi rih. Minung dozen tampi hliam an tuar.

Israel ram hruaitu Prime Minister Benjamin Netanyahu nih, “Nithumni ah Israel ralkap nih Gaza khuapi um Hamas ralkap bawi le a minung 15 kan thah hna,” tiah a thanh.

“Hihi a hramthok lawng si rih. An ruahnak nih a phak khawh lo tiang fakin kan kah hna lai,” ati.

Israel media pawl nih, “Israel nih Gaza um Hamas hriamtlai phu hi ke ralkap he vanlawng ralkap he phomh lawlaw hna dingin khua a khan cuahmah,” tiah an thanh.

Mah tluk tiang ral dohnak cu kum 2014 hnu in Israel nih a tuah bal ti lomi asi. Nain, mah tluk tiangtiang in kahdoh ding cu fehter asi rih lo, an ceihmi lawng asi rih.

Zei ruangah buainak aa thok?

Jerusalem khuapi nichuahlei i Sheikh Jarrah sang um Palestine/muslim pawl cu an inn in ṭhawl viar hna i an inn le vawlei cu Judah mipeem pawl pek hna dingin Israel nih biaceihzung ah an hal.

Biaceihzung nih bia a chah hlan ah phunṭanh Israel/Judah pawl nih Palestine pawl an inn chuh hna dingin sandah an piah caah muslim biakinn Al-Aqsa Mosque hmai ah Palestine pawl he an buai.

Mah biakinn cu vawlei cung muslim biakinn vialte lakah a thianghlim bikmi 3nak asi caah vawlei cung muslim vialte nih upat tukmi le sunhsak tukmi asi.

Muslim pawl cu atu hi rawl ulh thla Ramadan asi caah an biakinn ah rawlulh in thlacam pumhnak an tuah lio zong asi.

Israel palik le ralkap nih Palestine pawl cu an biakinn chung tiangah an luhhnawh hna i khairiat in tuammi thir meithal kuan in an kah hna pinah datlaihnak bomb in an cheh dawi hna caah a zaza an hliam hna.

Mah ruangah Palestine pawl lawng si loin, vawlei cung muslim ram vialte, ramdang le UN tiang nih Israel cu “ramkip nuhrin covo upadi na buar…” tiah fak piin an mawhchiat cio.

Gaza uktu Palestine hriamtlai phu Hamas nih a mi hna tuarnak cu a zoh khawh ti lo caah missile tam taktak in Israel a kah caah Israel nih vanlawng ralkap in a lehrulh hi si.

Fawi tein dongh khawh dawh asi lo

Hamas hruaitu Ismail Haniyeh nih, “Kan ral he kan i dohmi hi a donghnak ding rikhiah um ti lo,” tiah a thanh.

Palestine cozah rianṭuan pawl nih, “Israel le Palestine buainak cu donghter dingin Egypt, Qatar le UN nih an i zuam len nain zeihmanh hma a kal lo,” an ti.

Nikhatni thok khan Gaza um Palestine hriamtlai pawl nih Israel cu missile 1,000 lengin an kah cang. Israel ralkap nih vanlawng in bomb 350 leng in a kah ve cang hna.

Israel Ralkap Vuanci Benny Gantz nih, “Caan saupi a hmunmi daihnak kan hmuh khawhnak hnga Hamas hi ceilak in vanlawng in kan kah lawlaw rih lai,” tiah a thanh.

US Ramdang Vuanci Pu Antony Blinken nih, “Kap hnih kar buainak cu ngaihchia tuk asi. Ramdang Vuanci Zung ruahnak petu Hady Amir cu Israel le Palestine kar daihnak ser dingin kan thlah lai,” tiah a chim.

US ralkap zung lubik Pentagon lutlai Lloyd Austin nih, “Israel nih amah tein i vennak nawl a ngei,” tiah Israel nih vanlawng ralkap nih Hamas missile a lehrulhmi cu a silhnalh piak.

Turkey President Recep Tayyip Erdogan nih, “Ramdang nih Israel hi fak piin nan chimhhrin a hau,” tiah Russia President Vladimir Putin a chimh.

Tutan hi kum 2014 hnu in Israel le Palestine i kahnak fak bik asi. Control khawh lo tiangin kap hnih kar ralpi taktak a chuak thai lai tiah mi tampi an thinphang.

Lian
Lianhttps://thechinexpress.com
Lian cu Seihnam Journal ah Editor-in-chief a rak ṭuan. UNHCR zung i RSC department ah kum 4 chung holhlet le calet a ṭuan pah in Faiceu Journal ah 'editor' in a rak bawm pah hna. 2016 ah The Chin Express a dirh i ni fatin Chin thawngpang le vawlei cung thawngpang phunkip a ṭial, atanglei ah rel khawh an si.

Thawngpang Thar

Aa lomi thawngpang

Lairam dawtu Lalbiakchhungi, Kimkima le Van Hlei Sung nih Chin ralzaam caah concert an tuah lai

Kan ram uknak ṭhat lo ruangah kan miphun nih harnak fak taktak kan tuar cuahmah. Ramchung le Mizoram...

Thawngṭha: Tangka tlawm deuh in Australia kal khawh asi cang

Malaysia le India um Chinmi tampi Australia an phak khawhnak hnga mi tampi hmuh dingin share cio usih. Malaysia...

Pu Vahnie le US Cozah tonnak: Myanmar Democracy Ngahter Ding, Ralzaam Ramthumnak ah Lak Ding

US Kawlrammi Zohkhenhnak Bu (Burmese American Community Institute - BACI) hruaitu Pu Elaisa Vahnie nih Washington D.C. ah...

India nih Pakistan ah missile ka kah sual, ati

India cozah nih, "Pakistan ram ah missile ka kah sual," tiah thawng a thanh. "Missile kahnak seh kan remh...